Museale financiën - publieksinkomsten en sponsoring
In 2018 kregen de 616 Nederlandse musea 238 miljoen euro aan publieksinkomsten binnen, 23 miljoen door sponsoring en 156 miljoen aan 'overige inkomsten'. De kunstmusea hadden in absolute zin de hoogste eigen inkomsten, maar de BIS-musea genereerden relatief de hoogste inkomsten.
Bovenstaande grafieken tonen de trend van de hoogte van de eigen inkomsten van musea van 2016-2018 en de hoogte van de eigen inkomsten van musea per provincie, museumcategorie en museumstatus in 2018. De trendcijfers zijn gebaseerd op een panel van musea die in 2016, 2017 en 2018 tot de responsgroep behoorden. Het gaat hier dus niet om het totale museumbestand in die jaren.
Naast overheidssubsidies, giften en bijdragen van particulieren, fondsen en goede doelen vergaren musea ook inkomsten uit entreekosten, sponsoring en uit overige zaken zoals de verkoop in de museumwinkel en restaurant, uit speciale evenementen, via bruikleenverkeer en met rondleidingen en lezingen.
Meer dan helft publieksinkomsten naar musea in Noord-Holland
In 2018 ontvingen alle 616 Nederlandse musea samen zo'n 237 miljoen euro aan publieksinkomsten. Meer dan de helft van dit bedrag werd ontvangen door de 116 musea in Noord-Holland (134 miljoen euro). Sinds 2016 stegen de totale publiekinskomsten voor alle musea gemiddeld met 8,8%., de inkomsten via sponsoring daalden met 22,6% en de overige inkomsten daalden met 6,6%. De 24 musea in Zeeland hadden de laagste inkomsten (geen sponsoring, 2 miljoen publieksinkomsten en 1 miljoen overige inkomsten).
Kunstmusea hoogste eigen inkomsten
Voor alle soorten eigen inkomsten geldt dat deze voor de Kunstmusea hoger waren dan voor de andere museumcategorieën. In 2018 kregen de 117 Kunstmusea 126 miljoen euro aan publieksinkomsten binnen, door sponsoring en overige inkomsten respectievelijk 16 miljoen en 81 miljoen. De 12 Volkenkundige musea hadden relatief de laagste publieksinkomsten en overige inkomsten, 6 miljoen euro in totaal.
BIS-musea genereren relatief meer publieksinkomsten
De 441 overig-geregistreerde (niet-BIS) musea hadden in 2018 relatief hogere eigen inkomsten dan de 27 BIS-musea en de 148 niet-geregistreerde musea. Deze waren 123 miljoen euro ten opzichte van 10 miljoen voor de BIS-musea en 77 miljoen voor de niet-geregistreerde musea. Bij elkaar opgeteld ontlopen de inkomsten van de BIS musea die van de overig-geregistreerde musea slechts met 40 miljoen in totaal, waarbij vooral de publieksinkomsten het verschil maken: 32 miljoen. Gezien het veel kleinere aantal BIS-musea dan overig-geregistreerde musea, betekent dit dat een BIS museum gemiddeld hogere publieksinkomsten genereert dan een geregistreerd niet-BIS museum.
Museumstatistiek 2009-2018, Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Museumvereniging (MV) en Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).
31 december 2018
Meetfrequentie: jaarlijks
Bovenstaande cijfers zijn gebaseerd op de enquête Museumstatistiek die het CBS heeft gehouden onder de totale museumpopulatie in Nederland in 2009, 2011, 2013, 2015-2018. Vanaf 2015 vindt deze enquête jaarlijks plaats in samenwerking met de Museumvereniging (MV) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Deze samenwerking heeft geleid tot het herzien van de museumpopulatie, die op basis van gezamenlijk vastgestelde criteria tot stand is gekomen.
In de bovenstaande cijfers zijn de musea onder andere opgedeeld in Basisinfrastructuur (BIS) musea, overig geregistreerde (niet-BIS) musea en ongeregistreerde musea. Deze populatie is gezamenlijk vastgesteld door de RCE, MV en het CBS. In 2018 waren er 27 BIS musea die subsidie ontvingen vanuit het rijk. Daarnaast waren er in 2018 441 geregistreerde musea die stonden ingeschreven bij de stichting Museumregister Nederland. Ook zijn er in 2018 148 ongeregistreerde musea opgenomen in de museumpopulatie van de RCE, omdat deze weliswaar (nog) niet in het Museumregister staan ingeschreven, maar naar onze mening wel voldoen aan bepaalde criteria. Het gaat hier vaak om kleine en/of particuliere musea.
De musea zijn ook opgedeeld in 6 museumcategorieën. In 2018 waren er naar eigen opgave van de 616 musea 117 gewijd aan kunst, 395 aan geschiedenis, 26 aan natuurhistorie, 12 aan volkenkunde en 59 aan bedrijf, wetenschap en techniek. 7 musea schaarden zich in de categorie overig. Sinds de meting van 2017 hebben musea zelf kunnen aangeven tot welke museumcategorie zij behoren. In voorgaande jaren is deze indeling door de RCE uitgevoerd. In enkele gevallen komt het dus voor dat musea in een andere museumcategorie zijn ingedeeld dan in voorgaande jaren. Ook nieuw in 2017 was de mogelijkheid dat musea konden aangeven niet tot een van de vijf vooraf gedefinieerde categorieën te behoren.
De cijfers van de musea in Flevoland zijn opgeteld bij die van de provincie Utrecht. Vanwege het lage aantal musea in de provincie Flevoland zouden deze te herleiden kunnen zijn tot individueel museumniveau.
Bovenstaande cijfers zijn gebaseerd op de antwoorden van de responderende musea uit de door de RCE, MV en CBS gezamenlijk vastgestelde museumpopulatie. Download hier de de cijfers van het aantal responderende musea per provincie, museumcategorie en museumstatus over de jaren 2009, 2011, 2013, 2015-2018 en hier de lijst van alle musea in de populatie en de gebruikte labels.
De gegevens zijn gebaseerd op voorlopige cijfers. De voorlopige cijfers voor de totale populatie van 2018 zijn terug te vinden in de databank. De definitieve cijfers zijn te raadplegen op Statline van het CBS.
