Subsidie herbestemming - regionale spreiding
De meeste monumenten waarvoor een aanvraag voor haalbaarheidsonderzoek is gedaan in 2011 tot en met 2017 staan in COROP-gebied Zuid-Limburg. Monumenten in dit COROP-gebied ontvingen eveneens de meeste subsidie (€930.210). Ook voor wind- en waterdicht werden in periode 2011-2017 de meeste aanvragen ingediend voor monumenten die in COROP-gebied Zuid-Limburg staan. Monumenten in dit COROP-gebied ontvingen de meeste subsidie voor wind- en waterdicht maken (€ 328.919).
In bovenstaande grafieken is het aantal monumenten en het totaal verleende subsidiebedrag voor haalbaarheidsonderzoek en wind- en waterdicht over de periode 2014 t/m 2017 per COROP-gebied in Nederland weergegeven. De kaarten tonen geen cijfers over 2011, 2012 en 2013. Deze gegevens zijn in de databank wel terug te vinden. Er is voor het haalbaarheidsonderzoek om systeemtechnische redenen geen informatie beschikbaar over de subsidiebedragen van jaren 2011 tot en met 2013.
De regelingen haalbaarheidsonderzoek en wind- en waterdicht zijn onderdeel van de subsidieregeling Stimulering Herbestemming Monumenten (SHM). De SHM staat open voor rijksmonumenten maar ook voor overige (niet-rijksbeschermde) monumenten zoals provinciale en gemeentelijke monumenten en gebouwen waarvan de gemeente beaamt dat zij een bijzondere historische waarde en betekenis hebben.
Nederland is ingedeeld in 40 COROP-gebieden die bestaan uit meerdere aangrenzende gemeenten. De indeling is een standaard regionaal niveau en wordt gebruikt door onderzoeksinstellingen om statistische gegevens te presenteren. Omdat herbestemming een economisch vraagstuk is, geeft de COROP-indeling een juist beeld van de regionale spreiding.
Meeste monumenten haalbaarheidsonderzoek in zuid en midden Nederland
De meeste aanvragen voor haalbaarheidsonderzoek zijn voor monumenten in de COROP-gebieden Zuid-Limburg (288 monumenten), Utrecht (271 monumenten) en Groot-Rijnmond (224 monumenten). In COROP-gebied Flevoland werden alleen aanvragen voor niet-rijksbeschermde monumenten ingediend. In COROP-gebied Zuid-Limburg is 84% van de monumenten waarvoor een aanvraag is gedaan een rijksmonument.
€ 930.210 voor haalbaarheidsonderzoek aan monumenten in Zuid-Limburg
In de periode 2014-2017 werd de meeste subsidie voor haalbaarheidsonderzoek verleend in de COROP-gebieden Zuid-Limburg (€ 930.210), Noordoost-Noord-Brabant (€ 679.542) en Noord-Limburg (€ 640.482). Aan Delfzijl en omgeving werd met € 22.238 de minste subsidie verleend. In COROP-gebieden Zuidwest-Friesland, Agglomeratie Haarlem en Zeeuws-Vlaanderen ging het verleende bedrag in het geheel naar rijksmonumenten. In COROP-gebied Flevoland is aan zowel rijks- als niet-rijksbeschermde monumenten geen subsidie verleend.
Meeste monumenten met wind- en waterdicht in zuidoost Nederland
Van 2011 tot en met 2017 werden de meeste aanvragen voor wind- en waterdicht gedaan voor monumenten in de COROP-gebieden Zuid-Limburg (40) en Noordoost-Noord-Brabant (26) en Arnhem/Nijmegen (25). In de COROP-gebieden IJmond, Oost-Zuid-Holland en Zeeuws-Vlaanderen is alleen voor rijksmonumenten een aanvraag ingediend. In de gebieden Zuidoost-Friesland en Agglomeratie ’s-Gravenhage is enkel voor niet-rijksbeschermde monumenten subsidie aangevraagd. Voor monumenten in COROP-gebieden Alkmaar en omgeving, Noord-Drenthe, Flevoland en Zuidoost-Zuid-Holland is er nog geen aanvraag ingediend.
Meeste subsidie wind- en waterdicht aan monumenten in Zuid-Limburg
De meeste subsidie voor wind- en waterdicht in de periode 2011-2017 is verleend in de COROP-gebieden Zuid-Limburg (€ 328.919) en Midden-Noord-Brabant (€ 190.468). Hierop volgen Noordoost-Noord-Brabant met € 189.413 en Groot-Rijnmond met € 176.381 verleende subsidie. De subsidie in COROP-gebieden Zuidwest-Friesland, Zuidoost-Drenthe, Zuidwest-Gelderland, IJmond en Agglomeratie Leiden en Bollenstreek zijn geheel verleend aan rijksmonumenten. In Zuidoost-Friesland en Delfzijl en omgeving is alle subsidie verleend aan niet-rijksbeschermde monumenten. Voor monumenten in de COROP-gebieden Noord-Drenthe, Alkmaar en omgeving, Agglomeratie ’s-Gravenhage, Oost-Zuid-Holland, Zuidoost-Zuid-Holland, Zeeuws-Vlaanderen en Flevoland is er nog geen aanvraag ingediend.
Minder aanvragen uit noordoost Nederland, de kuststreek en Zeeland
Een eenduidige verklaring waarom er met name vanuit de noordoostelijke COROP-gebieden, de COROP-gebieden aan de kust van Noord-Holland en Zuid-Holland en de COROP-gebieden Zeeuws-Vlaanderen en Overig Zeeland minder aanvragen komen, is niet te geven. Het gaat om een combinatie van factoren. De erfgoedcategorieën waar veel leegstand optreedt zijn sterker vertegenwoordigd in gebieden met veel aanvragen. Daarmee kan echter niet worden verklaard waarom bijvoorbeeld uit de COROP-gebieden in Friesland minder aanvragen binnenkomen. Een andere factor die wellicht een rol speelt, is de mate van verstedelijking en daarmee de mate waarin een nieuwe bestemming kansrijk wordt geacht. Tot slot kan ook de bekendheid met de regeling een verklaring zijn.
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) - eigen registratie
31 december 2017
Meetfrequentie: jaarlijks
De regeling wordt uitgevoerd door de RCE. De gegevens zijn afkomstig uit de subsidieregistratie van de RCE.
De regelingen haalbaarheidsonderzoek en noodmaatregelen zijn onderdeel van de subsidieregeling Stimulering Herbestemming Monumenten (SHM). De SHM staat open voor rijksmonumenten maar ook voor overige monumenten zoals provinciale en gemeentelijke monumenten en gebouwen waarvan de gemeente beaamt dat zij een bijzondere historische waarde en betekenis hebben.
De naam COROP komt van Coördinatie Commissie Regionaal OnderzoeksProgramma. Deze commissie ontwierp de indeling in COROP-gebieden in 1971. De COROP-gebieden zijn ontwikkeld op basis van het nodale principe (een 'kern' met verzorgingsgebied of regiofunctie), waarbij de forenzenstromen als basis hebben gediend. Het nodale principe is hier en daar losgelaten zodat de gebieden de provinciegrenzen volgen. Na gemeentelijke herindelingen waarbij de COROP-grenzen worden overschreden, volgt een bijstelling van de indeling.
Er is voor het haalbaarheidsonderzoek geen informatie beschikbaar over de subsidiebedragen van jaren 2011 t/m 2013, omdat in deze jaren een ander informatiesysteem is gebruikt door de RCE. De aantallen aanvragen en monumenten zijn over deze jaren wel beschikbaar, omdat deze informatie eerder uit de systemen is gehaald.
Lees hier meer over het onderwerp Subsidieregelingen Herbestemming.