Vergunningvrij bouwen – begrijpelijkheid van de regelgeving
Voor 62% van de responsgroep (168 van de 335 aangeschreven gemeenten) is het duidelijk welke activiteiten wel en niet vergunningplichtig zijn. Het vergunningvrij bouwen bij, in, op of aan een rijksmonument voor zover het onderdelen betreft zonder monumentale waarde, vindt 67% onvoldoende begrijpelijk.
Bovenstaande grafieken tonen in welke mate de responderende gemeenten (168 van de 335 aangeschreven) het duidelijk vinden welke activiteiten vergunningvrij zijn en welke van de regeling per onderdeel in percentages.
Sinds 2012 is er volgens het Besluit Omgevingswet (Bor) geen vergunning meer nodig voor gewoon onderhoud, inpandig wijzigingen of bouwen bij, in, aan of op onderdelen van een rijksmonument dat vanuit het oogpunt van de monumentenzorg geen monumentale waarde heeft.
Voor 62% vergunningplicht activiteiten duidelijk
62% van de beleidsmedewerkers monumentenzorg en archeologie van de 168 responderende gemeenten gaf aan het eens te zijn met de stelling ‘Het is onze gemeente duidelijk welke activiteiten wel en niet vergunningplichtig’. Voor 11% is dit echter niet duidelijk en 26% staat neutraal tegenover deze stelling. Waar het gaat om de begrijpelijkheid vindt 41% de regeling met betrekking tot vergunningvrije activiteiten begrijpelijk. Meer dan een kwart (27%) geeft aan de regeling onvoldoende begrijpelijk te vinden, 31% is neutraal.
Bouwen in, op of aan een rijksmonument onduidelijk
48 respondenten gaven antwoord op de vraag welk onderdeel van de regeling ze onvoldoende begrijpelijk vinden. Vooral het vergunningvrij bouwen in, op of aan een rijksmonument voor zover het onderdelen betreft zonder monumentale waarde, wordt onvoldoende duidelijk gevonden (67%). 56% gaf aan vergunningvrije inpandige wijzigingen aan onderdelen van het monument zonder monumentale waarde en vergunningvrij bouwen bij een rijksmonument onvoldoende begrijpelijk te vinden. 46% vindt het niet duidelijk wat er onder 'gewoon onderhoud' geschaard wordt. Voor 17% is iets anders onduidelijk. Hier werden bijvoorbeeld wijzigingen in een beschermd stads- of dorpsgezicht en het vervangen van niet-monumentale onderdelen genoemd.
DSP-groep, J. de Kleuver en A. van der Horst, Vergunningvrije activiteiten met betrekking tot rijksmonumenten, 2016.
Maart 2016
Meetfrequentie: Eenmalig
De gegevens voor het onderzoek zijn verkregen middels een enquête onder 335 beleidsmedewerkers monumentenzorg en archeologie van gemeenten. De respons was 50% (168 gemeenten). Er is gebruik gemaakt van een lijst van contacten aangeleverd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Uit alle provincies zijn gemeenten bevraagd. De verdeling van de gemeenten was representatief naar de monumentenomvang van de gemeenten.
Onder 'monumentale waarden' worden in dit onderzoek onderdelen van een rijksmonument met monumentale waarden verstaan. Niet alle onderdelen van een beschermd monument hebben monumentale waarde.
Onder 'cultuurhistorische waarde' wordt in dit onderzoek het belang van het monument voor de cultuurhistorie verstaan. De redengevende beschrijving van een rijksmonument speelt hierbij een rol. Aantasting van de monumentale waarde kan leiden tot aantasting van de cultuurhistorische waarde van het monument.