De Erfgoedmonitor
menu

Subsidieregelingen herbestemming

Foto van het interieur van de herbestemde boerderij De Prins in Bunnik
Opslaan in mijn favorieten 

Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW ) voert sinds 2009 beleid om herbestemming van monumenten te stimuleren.
Een van de stimuleringsmaatregelen is een speciale subsidieregeling voor onderzoek naar de haalbaarheid van herbestemming en voor het nemen van noodmaatregelen. De noodmaatregelen zijn bedoeld om het monument tijdens de planvorming wind- en waterdicht te houden. De regeling is in 2011 gestart onder de naam Subsidieregeling Stimulering Herbestemming Monumenten.

Om wat voor monumenten gaat het?

De subsidieregeling Stimulering Herbestemming Monumenten staat alleen open voor gebouwd erfgoed dat zijn functie dreigt te verliezen of al heeft verloren. Reguliere woonhuizen zijn van de regeling uitgesloten. De maatregelen zijn gericht op monumenten met een gebruiksfunctie zoals kerken, fabrieksgebouwen, kazernes, boerderijen, watertorens e.d. Net zoals kantoren en winkels heeft dit monumentale vastgoed in toenemende mate te maken met leegstand. Voor monumenten in het bijzonder is dit een ongewenste situatie omdat leegstand vaak de opmaat is naar verval doordat er minder of zelfs geen onderhoud meer wordt gepleegd. Een nieuwe functie is dan ook de beste garantie op behoud van het monument.

Meer informatie

Meer informatie over de subsidieregeling Stimulering Herbestemming Monumenten vindt u op de website monumenten.nl.

Indicatoren bij dit onderwerp

Subsidie herbestemming - tussenevaluatie

De regeling Stimulering Herbestemming Monumenten blijkt een belangrijke accelerator voor het herbestemmingsproces. ​ In 30% van de gevallen waarvoor in 2011 en 2012 een onderzoek is gesubsidieerd, is inmiddels een herbestemming gerealiseerd of is een stap gezet naar planuitwerking.

Cirkeldiagram waarin de mate is weergegeven waarin de subsidie aan de overweging tot herbestemming heeft bijgedragen

Lees meer

Subsidie herbestemming - aantal aanvragen en verleende bedragen

Voor haalbaarheidsonderzoek werden in de periode 2011-2017 in totaal 2.763 subsidieaanvragen ingediend. Van 2014 tot en met 2017 is er in totaal € 8.224.078 aan subsidie verleend. In de jaren 2011 tot en met 2017 zijn voor wind- en waterdicht in totaal 282 aanvragen ingediend en is er € 2.929.444 aan subsidie verleend.

Lijndiagram die het aantal aanvragen voor de subsidieregelingen Haalbaarheidsonderzoek en Wind- en waterdicht maken toont in de jaren 2011-2017.

Lees meer

Subsidie herbestemming - naar monumentstatus

Van 2011 tot en met 2018 was 60% van de monumenten met een subsidieaanvraag voor haalbaarheidsonderzoek een rijksmonument. 61% van het totaal verleende subsidiebedrag ging naar rijksmonumenten. Bij wind- en waterdicht neemt het percentage rijksmonumenten jaarlijks af bij zowel het aantal monumenten als bij het verleende subsidiebedrag.

Staafgrafiek die het aantal objecten voor haalbaarheidsonderzoek toont per type bescherming in de jaren 2011-2018.

Lees meer

Subsidie herbestemming - per categorie

Van 2011 tot en met 2018 werden voor haalbaarheidsonderzoek de meeste aanvragen  ingediend voor de categorie 'Religieuze gebouwen'. De rijksmonumenten in deze categorie ontvingen ook de meeste subsidie, namelijk € 1.974.200. Voor wind- en waterdicht maken werden de meeste aanvragen ingediend in de categorie 'Boerderijen, molens en bedrijven'. Er ging over de periode 2011-2018 in totaal een bedrag van € 1.902.212 naar deze categorie rijksmonumenten.

Staafgrafiek die het aantal objecten waarvoor haalbaarheidsonderzoek is aangevraagd toont per hoofdcategorie in de jaren 2011-2018.

Lees meer

Subsidie herbestemming - regionale spreiding

De meeste monumenten waarvoor een aanvraag voor haalbaarheidsonderzoek is gedaan in 2011 tot en met 2017 staan in COROP-gebied Zuid-Limburg. Monumenten in dit COROP-gebied ontvingen eveneens de meeste subsidie (€930.210). Ook voor wind- en waterdicht werden in periode 2011-2017 de meeste aanvragen ingediend voor monumenten die in COROP-gebied Zuid-Limburg staan. Monumenten in dit COROP-gebied ontvingen de meeste subsidie voor wind- en waterdicht maken (€ 328.919).

Kaarten van Nederland die het aantal aanvragen voor haalbaarheidsonderzoek tonen per COROP-gebied in de jaren 2014-2017.

Lees meer