De Erfgoedmonitor
menu

Werelderfgoed en openheid

Foto van de Noorddijk in de Noord-Beemster waarbij de openheid duidelijk naar voren komt.
Opslaan in mijn favorieten 

Nederlandse werelderfgoederen hebben essentiële landschappelijke en cultuurhistorische kenmerken die zo veel mogelijk behouden moeten blijven. De 'ruimtelijke openheid' is één van die essentiële kenmerken. 

Wettelijke bescherming universele waarden

Er zijn internationale afspraken gemaakt over de instandhouding van de uitzonderlijke universele kernkwaliteiten van werelderfgoederen. Om hier recht aan te doen worden ze door het Rijk ruimtelijk beschermd. De vier grote ruimtelijke werelderfgoederen zijn vastgelegd in het Besluit Algemene Regels Ruimtelijke Ordening (BARRO) van 2011 (aanvulling 2012): de Beemster, de Stelling van Amsterdam, de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Romeinse Limes. Ontwikkelingen in deze gebieden zijn uitsluitend mogelijk als ze de ‘kernkwaliteiten’ behouden of versterken.

Ruimtelijke openheid

Onder 'kernkwaliteiten' wordt in dit verband onder andere verstaan 'essentiële landschappelijke en cultuurhistorische kenmerken'. De 'ruimtelijke openheid' van de 4 Nederlandse werelderfgoederen die zijn vastgelegd  in het BARRO is één van die essentiële kenmerken. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) onderzoekt voor de monitor hoe het met de mate van openheid in deze gebieden is gesteld. In 2013 is een nulmeting uitgevoerd.

Indicatoren bij dit onderwerp

Werelderfgoed - algemeen

Op 21 juni 2014 werd de Van Nelle fabriek officiëel tot werelderfgoed verklaard. Sinds die datum telt de Werelderfgoedlijst van UNESCO 10 Nederlandse werelderfgoederen.

Kaart van Nederland met daarop aangegeven waar de verschillende Werelderfgoederen zich bevinden

Lees meer

Werelderfgoed en openheid - de Beemster

In de Beemster zijn in 2019 ten opzichte van 2017 5 gridvelden meer open geworden en 2 gridvelden minder open. In het zuidoosten en in het midden van de Beemster is de openheid het laagst. In het midden van de Beemster zijn enkele oppervlakken opgaande beplanting bepalend voor de afname van openheid en aan de zuidoostkant is dit bebouwing. 

Kaart van de Beemster 2019 onderverdeeld in een grid die verschil aangeven met 2017

Lees meer

Werelderfgoed en openheid - N.H.Waterlinie en Stelling van Amsterdam

De openheid van de middelbare kringen van de forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW) en die van de Stelling van Amsterdam (SvA) is volgens de meting van 2018 licht verbeterd ten opzichte van die van 2014. 72,5% van de middelbare kringen van de NHW hadden in 2018 een openheid van 80%-100% (was 68,2% in 2014) en 94,8% van die van de SvA (was 92,3% in 2014).

Kaart van gedeelte van Nederland met daarop aangegeven de lokaties van de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie

Lees meer

Werelderfgoed en openheid - Romeinse Limes

De castella Woerden I heeft binnen de Romeinse Limes in Nederland met 100% in 2018 het hoogste percentage overbouwing (in 2013 was dit nog 29%). 1 locatie van de Limes in Nederland kent in het geheel geen overbouwing (in 2013 waren dit er nog 4).

Staafgrafiek die weergeeft de mate van overbouwing van de castella van de Romeinse Limes in 2018 door wegen en gebouwen.

Lees meer