Zichtbare collectie

In de museumbrief ‘Samen werken, samen sterker’ (2013) kondigde de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aan een ruimhartig bruikleenverkeer te willen stimuleren om een groot publiek met de kunstwerken in contact te brengen. In dezelfde brief stelde zij dat naast de fysieke presentatie van collecties ook de digitale toegankelijkheid moet worden verbeterd om het bereik van de collecties te vergroten.

In het rapport Agenda 2026 benoemde ook de Museumvereniging het belang van digitalisatie om musea zichtbaar te maken en te houden voor hun publiek: ‘Toekomstige generaties zijn ‘digital born’ en bewegen zich als vanzelfsprekend door het vrijwel geheel gedigitaliseerde kennis- en informatiedomein. Wie daarbinnen zichtbaar wil blijven moet zich juist ook digitaal en virtueel positioneren. Vindbaarheid en herkenbaarheid zijn daarbij een voorwaarde.’

In een gezamenlijke enquête van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de Museumvereniging (MV) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) onder de Nederlandse musea wordt jaarlijks gemeten welk percentage van de collectie gedigitaliseerd is. Het grootste deel van de collecties is gedigitaliseerd in een museaal collectie registratiesysteem. Deze systemen zijn alleen voor de medewerkers van het museum zelf beschikbaar. De meeste musea hebben ook een deel van hun objecten via het internet ontsloten zodat deze digitaal toegankelijk zijn voor het publiek.

Collectie in het depot

Er zijn meerdere redenen waarom objecten niet (meer) tentoongesteld worden, en dus in het depot te vinden zijn. De voornaamste reden is dat het desbetreffende object niet meer bij de collectie past. Anderen redenen zijn onder anderen dat het object in slechte staat verkeerd, dat het object dient als studieobject of dat het object nieuw is.

Eigenaarschap van collecties in Nederland

In Nederland zijn veel collecties openbaar toegankelijk. Een klein deel van deze collecties is in rijksbezit. Andere delen behoren toe aan gemeenten, provincies en de museumorganisaties zelf. In veel openbare collecties zijn werken van particuliere eigenaren te zien, die door hen in bruikleen zijn gegeven. Nederland telt daarnaast een aantal particuliere musea waarin verzamelingen uit privé eigendom worden getoond.