Het kunnen zien, beleven en ervaren van erfgoed is een van de voorwaarden om het erfgoed te kunnen overdragen en vaak ook om het te kunnen behouden. Een monument waarin gewoond of gewerkt wordt, wordt onderhouden en blijft zo in stand. Een religieus object dat gebruikt wordt in de eredienst, krijgt aandacht en zorg.Toegankelijkheid Bij toegankelijkheid van erfgoed gaat het om twee aspecten: de toegankelijkheid van het erfgoed zelf en van (achtergrond)informatie over dit erfgoed. In beide gevallen gaat het om zowel de fysieke als de virtuele toegankelijkheid. Is een archeologische site, monument of landschap geopend voor het publiek, of is een collectie fysiek te bezichtigen? Is een collectie digitaal ontsloten, of is een interieur in een monument via internet te bekijken? De toegankelijkheid van informatie over het erfgoed betreft het aanbod van bijvoorbeeld publieksproducten (zoals brochures, rondleidingen, wandel- en fietsroutes en dergelijke), educatieve activiteiten en audiovisuele- en sociale media. Gebruik Ook het gebruik van erfgoed heeft twee kanten. Enerzijds gaat het om passende economische exploitatie. Wat valt er te verdienen met erfgoed en wat wil het publiek ervoor betalen? Anderzijds gaat het bij gebruik van erfgoed ook over maatschappelijke functies die het erfgoed voor de samenleving vervult en de maatschappelijke baten die het daarmee oplevert. Welke effecten zijn er op het gebied van bijvoorbeeld medegebruik of nieuwe bestemmingen? Publieksparticipatie Publieksparticipatie omvat een breed spectrum van betrokkenheid van het publiek. Dit gaat van tamelijk passief of receptief, zoals het enkel bezoeken van een archeologische site, monument, landschap of het bekijken van een tentoonstelling, tot (meer) actieve vormen van betrokkenheid. Dit laatste uit zich dan bijvoorbeeld in het lidmaatschap van een organisatie, het geven van giften, het meedoen aan publieksactiviteiten, het mee produceren van de inhoud van een tentoonstelling of evenement, of door zich bijvoorbeeld in te zetten als vrijwilliger of bestuurslid van een erfgoedorganisatie.

In 1990 werd het begrip Collectie Nederland voor het eerst geïntroduceerd in de nota Kiezen voor Kwaliteit van minister Hedy d’Ancona, van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Sindsdien wordt het begrip gebruikt in roerend erfgoed beleid. De Collectie Nederland volgens het Instituut Collectie Nederland Het Instituut Collectie Nederland (ICN, 1997-2010) - onder andere opgericht om de beleidsvoornemens met betrekking tot de Collectie Nederland nader uit te werken - definieerde het begrip in zijn eerste beleidsplan als volgt: ‘’De Collectie Nederland is een tamelijke abstracte macro-perspectivistische aanduiding voor al het roerend cultureel erfgoed dat in musea, archieven en bibliotheken verzameld en beheerd wordt. Het betreft verzamelingen die vanwege het maatschappelijke belang ervan met publieke middelen in stand gehouden worden.’’ De Collectie Nederland speelt geen rol voor musea In 'Voor de eeuwigheid?', een gezamenlijke publicatie over collectiebeleid in Nederland van de Mondriaan Stichting en Erfgoed Nederland (2008), wordt geconstateerd dat voor de meeste museumdirecteuren de Collectie Nederland geen rol speelt als het gaat om hun eigen verzamelbeleid. Tegelijkertijd vinden diezelfde museumdirecteuren het gebrek aan afstemming een gemis. Zij zijn van mening dat het collectiebeleid in Nederland beter zou kunnen door meer overleg en samenwerking. Het begrip Collectie Nederland burgert toch in De introductie van het begrip Collectie Nederland is het startsein geweest voor een levendige discussie over ons roerend erfgoed; wat wel of niet van belang is om te bewaren en op welke wijze, door wie en voor wie dat gebeurt. Zo is het begrip Collectie Nederland weliswaar ongedefinieerd, maar langzaam toch doorgedrongen in het denken van musea over hun collectie en de relatie met andere (museale) collecties. Lees hier meer over de ontwikkeling van het begrip Collectie Nederland